سنتلا آسیاتیکا یا «آب بشقابی» و «او- لادن» و در کتب طب سنتی با نام «قصعة الماء» که به معنای ظرف آب یا کاسه آب است آورده شده، به فرانسویHydrocotyle commune وEcuelle d’eau و نوعی از آن راHydrocotyle asiatique و به انگلیسیGotu kola وMarsh penny wort وPenny wort وSheep’s bane گفته می‌شود. گیاهی است از خانوادهUmbelliferae دارای گونه‌های متعددی است که در مناطق حارّه آسیا، استرالیا، چین، تایوان و هندوستان انتشار دارد و در طب سنتی به عنوان دارو مستعمل است. در ایران دو گونه آن تا به حال شناسایی شده که نام علمی آنها:
1.Hydrocotyle vulgaris L .
2.Centella asiatica (L .) urban
که مترادف آن
Hydrocotyle asiatica L .
می باشد.
این گونه در زبان انگلیسی بیشتر بهGotu kola معروف است، مصارف دارویی زیادی دارد
خواص- کاربرد 🍀🍀🍀
در مناطق مختلف خاور دور بیشتر از برگهای گیاه یا تمام گیاه تازه گونهasiatica H . استفاده می‌شود. از عصاره گیاه به عنوان مبرّد و خنک‌کننده، استفاده می‌کنند و برای تصفیه خون می‌خورند، اگر مقدار کمی از آن خورده شود، اشتها را تحریک می‌کند و به هضم غذا نیز کمک می‌نماید. و داروی خوبی برای ناراحتیهای تخلیه برای کودکان است [لیو]. در اغلب موارد برای پاک کردن و التیام زخم و جراحتها و ناراحتیهای پوست تجویز می‌شود. تحقیقاتLepine نشان می‌دهد که عصاره تصفیه نشده و خام گیاه بویژه برای التیام جراحتها، زخمها، سیفیلیس و خنازیر مؤثر و مفید است. گیاه کمی مدّر است [وان درورد]. شاید مهمترین خاصیت آن معالجه جذام باشد. در ماداگاسکار یک ماده متبلور آزیاتیکوزید از گیاه به دست آمد، ابتدا تصور می‌کردند یک گلوکوزید است ولی با بررسی بیشتر معلوم شد که یکester است. با تزریق این ماده برای درهم شکستن و التیام جوشها و گرهکهای جذام و زخمها و جراحتهای انگشتان استفاده می‌شود. این‌طور توجیه می‌شود که این دارو موجب حل کردن پوشش مومی سخت باسیلهای جذام می‌شود و به این ترتیب آن را به صورت شکننده در می‌آورد که به آسانی با داروی مختصری و یا حتی با مقاومت بدن، باسیل از بین می‌رود [ولث اوف اندیا].
در هند از گیاه در موارد بیماری‌های اعصاب، خون و جذام استفاده می‌شود. برگهای آن را برای بهبود حافظه می‌خورند و در موارد بیماری‌های پوست و سیفیلیس استعمال داخلی و یا خارجی آن تجویز می‌شود. باید توجه شود که مصرف زیاد این دارو مسموم کننده است و باید طبق تجویز پزشک در مواردی که ضروری به نظر می‌رسد در حد مجاز خورده شود. تحقیقاتی نشان داده است که خوردن این گیاه برای رفع تشمع کبد نیز تأثیر مفید دارد.
مقدار و روش مصرف:🍀🍀🍀
@irancentella
برای افزایش جریان خون در پاها و همچنین در رفع برخی موارد بی‌خوابی از دم کرده گوتوکولا استفاده می‌شود. برای تهیه دم کرده آن در هر نوبت نصف قاشق غذا خوری از خرد شده و یا نصف قاشق چای خوری از پودر برگهای خشک آن در یک پیمانه آب جوش (200 گرم) ریخته و 15 دقیقه دم شود. سه نوبت در روز خورده شود چون مزه گوتوکولا قابض و تلخ است ممکن است با آب لیمو ترش تازه و یا عسل خورده شود و یا مخلوط با نوشابه دیگری که طعم آن را بهبود بخشد، مخلوط و خورده شود.
برای درمان جراحتها و درمان سودا از دم کرده فوق به صورت کمپرس روی موضع استفاده شود، اگر اثر کافی دیده نشد غلظت دم کرده را بیشتر کنید.
گوتوکولا به کودکان زیر دو سال نباید داده شود و در مورد کودکان بیشتر از دو سال و اشخاص پیرتر از 65 سال از دم کرده رقیق آن شروع و به تدریج در دفعات بعد غلظت دم کرده افزایش یابد تا به حد مجاز برسد. از نظر عوارض جانبی تنها عکس العمل که دیده شده، خارش پوست است که در مورد اشخاص با پوست حساس ممکن است ایجاد شود.
در هندوستان کارشناسان گیاه درمانی در مکتب آیورودا در روزگاران کهن از گیاه گوتوکولا نظیر گیاهGinseng برای افزایش طول عمر و مبارزه با پیری استفاده می‌کردند ولی با گذشت زمان مصارف درمانی این گیاه گسترش بیشتری یافته و بعنوان داروی شفابخش در مصارف داخلی و خارجی برای درمان بیماری‌های پوستی بخصوص جذام مصرف می‌شود.
در یک تحقیق علمی جدید نشان داده شده است که گوتوکولا به صورت پماد برای از بین بردن و درمان تاول و یا تورمهای سرخ فلسی شکل و دردناک بیماری سودا نافع است. در این تحقیق هفت نفر بیمار مبتلا به سودا از اینCream استفاده کردند پس از دو ماه پنج نفر از آنها درمان شده‌اند، و فقط بیماری یک نفر از پنج نفر پس از 4 ماه دوباره عود کرده است.
می توان از پماد گوتوکولا یا کمپرس دم کرده آن در این موارد استفاده شود. گوتوکولا برای افزایش جریان خون در پاها و اعضای سفلای بدن نیز نافع است. در یک تحقیق در مورد 94 نفر که از نظر جریان خون در پاها رنج می‌بردند به تعدادی 60 میلی‌گرم گوتوکولا خورانده شد و به تعدادی ماده بی‌اثری شبیه آنPlacebo داده شده است (بدون اینکه بیماران بدانند کدام گوتوکولا خورده‌اند و کدامPlacebo ) پس از دو ماه ملاحظه شده است عده‌ای که از گوتوکولا استفاده کرده‌اند، محسوسا بهبود یافته، جریان خون در پاها بهتر شده و ورم کاسته شده است.
@irancentella
چون ضعف جریان خون در پاها موجب واریس می‌شود با اینکه اختصاصا تحقیقی در مورد بررسی آثار گوتوکولا در بهبود واریس به عمل نیامده ولی به نظر می‌رسد چون در افزایش جریان خون در پاها اثر مثبت دارد با احتمال زیاد در شفای واریس نیز مؤثر باشد. به‌طور کلی نظر کارشناسان این است که مصرف گوتوکولا به استثنای مادران شیرده و زنان باردار و کودکان زیر دو سال سن و اشخاصی که سابقه بیماری سرطان دارند برای بقیه اشخاص در حد مجاز که توصیه شده است بلا اشکال می‌باشد. اگر در حین مصرف علائمی در مورد عوارض جانبی از قبیل خارش پوست و یا سردرد و سرگیجه دیده شد مقدار مصرف آن کاسته شود.
